O advokaturi - Advokatska kancelarija Topić Banjaluka
Advokatura je samostalna društveno-pravna djelatnost u sklopu čitavog pravosudnog sistema, koja služi prije svega pružanju stručne pravne pomoći u različitim oblastima primjene i ostvarivanja pravnog sistema. Društveni karakter, uloga i organizacija advokature zavise od opštih i posebnih uslova svakog istorijskog društvenog sistema.
Advokatura u bivšoj Jugoslaviji
Na prostoru bivše Jugoslavije advokatura je imala svoj razvojni put. U prvom ustavnopravnom poretku po Ustavu FNRJ od 1946. godine, utvrđena je advokatura kao posebna pravosudna institucija u širem smislu. Ustav SFRJ od 1974. godine, utvrđuje da se pravna pomoć obezbjeđuje putem advokature kao samostalne društvene službe i putem drugih vidova pravne pomoći.
Ovaj tekst je preuzet iz knjige: Sead Bahtijarević, Jovan S. Čizmović "Advokatura u Bosni i Hercegovini 1883-2013", Advokatska komora Republike Srpske, Atlantik BB, Banja Luka 2016.
Prvi zakon o advokaturi u Bosni i Hercegovini
Na teritoriji Bosne i Hercegovine prvi zakonodavni akt kojim je advokatura legalizovana i normativno uređena bio je Advokatski red za Bosnu i Hercegovinu iz 1883. godine, ovaj akt odobren je Previšnjom odlukom broj 2795/III od 14.aprila 1883.godine, a oglašen Zemaljskom vladom za Bosnu i Hercegovinu kao jednu od pokrajina Austro-Ugarske monarhije 24. aprila 1883. godine.
Prema ovom zakonu naziv "advokat" kao službeni naziv za advokata, na prostoru Bosne i Hercegovine egzistira od 1883. godine.
Postavlja se pitanje zašto "odvjetnički red"? Po shvatanju zakonodavca, ovim aktom se reguliše red/pravila za postupanje u jednom zvanju, koje će vremenom prerasti u profesiju, koje je, kao i za druga činovnička zvanja, bilo isključivo u funkciji realizacije potreba državno-pravnog poretka. Prema ovom zakonu advokaturom su mogli da se bave samo advokati koje je imenovala oblast, odnosno državna uprava u širem smilu, to je voim obzanjen red za postupanje u advokatskom zvanju. Sve uredbe i naredbe izdate "Previšnjom voljom c. i kr. Apostolskog Veličanstva" u to vrijeme bile su zakon za ovo područje.
U skladu sa zakonom, advokati su lica koja će Zajedničko ministarstvo, pošto sasluša Vrhovni sud i Zemaljska vlada, imenovati za stanovito mjesto s njegovom uredovnom stolicom. U nadležnost zajedničkom ministarstvu stavljeno je pravo da ustanovi broj advokata i mjesto u kojem će djelovati. Primjenjen je princip "klauzus numerus", iz praktičnih razloga. U sjedištima gdje su formirani i razvijani sudovi menovan je advokat sa njegovom uredovnom stolicom. Advokatima je pored mjesta uredovne stolice, dato pravo zastupati stranku pred svim sudovima i vlastima zemlje i izvan svoje uredovne stolice.
Prava i nadležnosti advokata utvrđena "Advokatskim redom", ne samo da predstavljaju najviše profesionalne standarde moralnog i etičkog pristupa tog vremena, već su u izvornom značenju, posebno u dijelu odnosa advokata i stranke, u proteklih 130 godina bili glavni pokretač razvoja advokatske profesije i njene društvene i profesionalne afirmacije.
Nakon donošenja "Advokatskog reda za Bosnu i Hercegovinu" 24. aprila 1883. godine, već 12. maja iste godine u "Sarajevskom listu" strana broj 2, raspisan je konkurs za imenovanje advokata u Bosni i Hercegovini. Zajedničko ministarstvo svojim otpisom od 05. septembra 1883. godine, imenovalo je prve advokate sa sjedištem u Sarajevu, Banjoj Luci i Bihaću.
Za advokate sa sjedištem kancelarije u Sarajevu imenovani su dr Antun Zervich iz Fjume i dr Jakov Wahraman iz Čakova.
U Banjoj Luci advokatima su imenovani dr Albert Klofuter iz Zagreba i dr Adolf Čalagović iz Virovitice.
U Bihaću je za advokata imenovan dr Ignjan Resinger iz Pečuha.
Već 20. septembra 1883. godine Sarajevo je dobilo još jednog advokata. Imenovan je advokatom dr Berhold Kras.
U sadašnje vrijeme u Bosni i Hercegovini djeluju dvije advokatske komore Advokatska komora Republike Srpske i Advokatska komora Federacije Bosne i Hercegovine.
Advokatsku komoru Republike Srpske predstavlja i zastupa predsjednik, dok je skupština Advokatske komore Republike Srpske najviši organ komore.
Advokatura obezbjeđuje pružanje stručne pravne pomoći građanima i organizacijama u njihovim međusobnim odnosima i u ostvarivanju i zaštiti njihovih prava i na zakonu zasnovanih interesa.
Pružanje pravne pomoći obuhvata: davanje pravnih savjeta, sastavljanje podnesaka, sastavljanje isprava, zastupanje i obavljanje drugih poslova pravne pomoći.
Prava i obaveze advokata
Advokati su nezavisni u svome radu.
Imaju pravo i dužnost da u granicama zakona i primljenih ovlašćenja preduzimaju sve što smatraju da može koristiti stranci kojoj pružaju pravnu pomoć.
Advokaturu, kao samostalnu profesionalnu djelatnost, vrše advokati pojedinci ili udruženi u radne zajednice. Advokati imaju u načelu isti društveno-ekonomski položaj i u osnovi ista prava i obaveze prema društvenoj zajednici kao i radni ljudi zaposleni u drugim djelatnostima.
Advokat koji je upisan u imenik advokata ima pravo da vrši advokatsku djelatnost na teritoriji Bosne i Hercegovine. Advokati su dužni da savjesno pružaju pravnu pomoć u skladu sa zakonom i kodeksom advokatske etike i da se u vršenju svoje društvene funkcije staraju o ustavnosti i zakonitosti.
Advokati odgovaraju pred organima advokatske komore za povrede svojih dužnosti u vršenju advokature.
Opštim aktom advokatske komore o disciplinskoj odgovornosti advokata obezbjeđuje se efikasna zaštita stranaka i utvrđuju slučajevi u kojima se zbog težih povreda advokatskih dužnosti prema stranci gubi pravo na advokaturu.
Advokatska tajna
Advokat je dužan da čuva kao tajnu ono što mu je stranka povjerila. On ne mora svjedočiti o onome što mu je stranka povjerila. On ne mora svjedočiti o onome što mu je u pružanju pravne pomoći stranka povjerila, a ne može biti saslušan kao svjedok o onome što mu je okrivljeni povjerio kao svom braniocu.
Advokat je dužan da pruži pravnu pomoć stranci koja mu se za takvu pomoć obrati. On može odbiti da pruži pravnu pomoć ako bi to bilo od štete po interese stranke koja se obratila za pravnu pomoć ili ako bi pružanje pravne pomoći bilo u suprotnosti sa načelima postupka u kome je kao advokat učestvovao.
Advokat je dužan da odbije pružanje pravne pomoći ako je u istoj stvari pružao pravnu pomoć protivnoj stranci, on ili advokat iz iste kancelarije ili ako je kao advokatski pripravnik obavljao praksu kod advokata koji je pružao pravnu pomoć protivnoj stranci ili je u istoj stvari već postupao kao sudija, javni tužilac, javni pravobranilac ili upravni ili istražni organ. Kodeks advokatske etike određuje u kojim je drugim slučajevima advokat ovlašćen da odbije pružanje pravne pomoći.
Prestanak zastupanja
Advokat je dužan po prestanku zastupanja da preda stranci na njen zahtjev sve njene spise i isprave. Advokata može zamijeniti u pružanju pravne pomoći i drugi advokat ili, u granicama zakona, advokatski pripravnik koji je na praksi u njegovoj advokatskoj kancelariji.
Advokat ne može biti pritvoren zbog krivičnog djela učinjenog u vršenju advokatske dužnosti bez prethodnog odobrenja vijeća suda kod koga se vodi postupak zbog tog krivičnog djela. Pretres arhive advokatske kancelarije može se izvršiti samo na osnovu naredbe istražnog sudije u krivičnom postupku koji se vodi protiv advokata.
Kontaktirajte nas
Telefoni: 051/220-270
065-511-122
Zajednička advokatska kancelarija Topić
Advokati Ružica Topić i Srđan Štrkić
Braće Mažar i majke Marije 48
78 000 Banjaluka, RS, BiH
E-mail:
Nagrade i naknade advokata za rad
Advokat ima pravo na nagradu za svoj rad i na naknadu troškova u vezi sa izvršenim radom. Tarifu o nagradama propisuje odgovarajuća advokatska komora.
Advokat je dužan da stavi svoj potpis i pečat na svaku ispravu ili podnesak koji je sastavio on sam ili koji je sastavljen u njegovoj kancelariji. Svaka advokatska kancelarija ima svoj naziv i pečat.
Advokat je dužan da vodi o svom poslovanju propisane knjige i evidencije.
Upis u imenik advokata
Pravo na vršenje advokature stiče se upisom u imenik advokata koji se vodi u advokatskoj komori, a poslije date svečane izjave. Pravo na upis u imenik advokata ima svako ko ispunjava ove uslove: da je državljanin BiH, da je poslovno sposoban, da je završio pravni fakultet, da je položio pravosudni ispit, da nije u radnom odnosu, da je dostojan povjerenja za vršenje advokature.
Redovni profesori pravnih nauka na fakultetima mogu se upisati u imenik advokata i bez položenog pravosudnog ispita. O zahtjevu za upis odlučuje advokatska komora. Protiv rješenja postoji pravo žalbe višoj advokatskoj komori, a protiv njenog rješenja može se pokrenuti upravni spor.
Obustavljanje ili prestanak vršenja advokature
Advokatu će se obustaviti vršenje advokature ako je protiv njega određen pritvor ili ako je pokrenut krivični ili disciplinski postupak za djelo koje bi ga činilo nedostojnim za vršenje advokature, ako se postupak protiv njega ne može uspješno sprovesti bez obustave ili ako je obnovljen postupak za upis u imenik advokata.
Advokatu prestaje pravo na vršenje advokature: ako izgubi državljanstvo BiH, ako bude lišen poslovne sposobnosti, ako je protiv njega izrečena zabrana bavljenja advokaturom, ako je od disciplinskog suda osuđen na kaznu privremenog gubitka prava na advokaturu, ako ne vrši advokaturu bez opravdanog razloga duže od 6 mjeseci, ako se odrekene vršenja advokature ili ako stupi u radni odnos.
Advokati i advokatski pripravnici odgovaraju za teže povrede dužnosti i ugleda advokature pred disciplinskim sudom advokatske komore, a za lakše povrede dužnosti i ugleda advokature pred disciplinskom komisijom advokatske komore.
Za teže povrede dužnosti i ugleda advokature mogu se advokatu izreći kazne: ukor, novčana kazna i privremeni gubitak prava na advokaturu. Za teže povrede dužnosti i ugleda advokature mogu se advokatskom pripravniku izreći mjere: ukor, privremeno brisanje iz imenika advokatskih pripravnika.
Advokatski pripravnik
Advokatski pripravnik je lice koje se pod određenim uslovima priprema za advokatski poziv. Pravo na vršenje advokatsko-pripravničke prakse stiče se upisom u imenik advokatskih pripravnika advokatske komore.
U ovaj imenik može se upisati diplomirani pravnik koji je primljen na pripravničku-praksu u advokatskoj kancelariji.
Advokatski pripravnik se osposobljava za samostalno vršenje advokature, radeći na svim poslovima advokatske kancelarije koji mu se povjere. On ne može samostalno i za svoj račun da vrši poslove advokature. Advokatska komora i advokati u čijim kancelarijama pripravnici obavljaju obaveznu advokatsku-pripravničku praksu, dužni su da se staraju o svestranoj stručnoj obuci pripravnika za vrijeme vršenja prakse.
Komora utvrđuje obavezni program obuke pripravnika, a može po potrebi organizovati stručna predavanja, seminare i kurseve radi osposobljavanja advokatskih pripravnika za samostalno vršenje advokatskih poslova.
Advokatski pripravnik dužan je da radi po uputstvima i u okviru ovlašćenja dobijenih od advokata. On može zamjenjivati advokata kod koga je na praksi i kad je ovaj ovlašćen da zamjenjuje drugog advokata, ukoliko zakonom to nije isključeno. Advokatski pripravnik ima sva prava koja po važećim propisima pripadaju licima u radnom odnosu.
Na advokatske pripravnike shodno se primjenjuju odredbe o upisu u imenik advokata, o čuvanju advokatske tajne, o obustavi i prestanku prava na vršenje advokature, kao i druge odgovarajuće obaveze.
Advokatskom pripravniku prestaje pripravnička praksa ako ni poslije tri godine od sticanja prava na polaganje pravosudnog ispita ne položi ovaj ili ako bez opravdanog razloga u roku od jedne godine poslije položenog ispita ne zatraži upis u imenik advokata. Advokatski pripravnik briše se iz imenika advokatskih pripravnika i ako bez opravdanog razloga ne vrši praksu u advokatskoj kancelariji za vrijeme duže od 6 mjeseci.
Advokatske komore
Advokatske komore su staleške profesionalne organizacije advokata.
Njihova uloga i organizacija različite su u različitim pravnim i društvenim sistemima.
Advokatura na prostoru bivše Jugoslavije imala je svoj razvojni put, a u skladu s tim razvijale su se i advokatske komore, njihovo funkcionisanje i njihova organizacija.
Advokatske komore su obavezne stručno-profesionalne organizacije advokata, zasnovane na načelima samoupravljanja. Članovi advokatske komore su advokati koji imaju sjedište kancelarije na području komore. Osnivaju se na području jednog ili više okružnih sudova opšte nadležnosti i predstavljaju osnovni oblik organizovanja advokata.
Svaka advokatska komora donosi, u skladu sa zakonom svoj statut i druge opšte akte od značaja za rad advokata i unapređenje advokature. Statutom se bliže određuje organizacija, ovlašćenja i način formiranja i rada organa advokatske komore, način ostvarivanja javnosti i odgovornosti i drugih demokratskih načela u radu komore i njenih organa, prava i dužnosti advokata i advokatskih pripravnika prema komori.
Advokatska komora na osnovu zakona i statuta, odlučuje o prijemu u advokaturu i prestanku prava na vršenje advokature, a obavlja i druge poslove određene zakonom i statutom. Advokatska komora prati i proučava društvene odnose i pojave od interesa za ostvarivanje prava građana i organizacija i za unapređenje advokature.
Komora obavještava skupštinu odgovarajuće društveno-političke zajednice, po svojoj inicijativi ili na njen zahtjev, o problemima rada advokature i njenim potrebama kao i o drugim pitanjima koja se odnose na pružanje pravne pomoći i predlaže mjere za njeno unapređenje.
Društveno-političke zajednice se staraju o obezbjeđenju materijalnih uslova za rad advokata i razvoj advokature i sarađuju sa advokatskom komorom radi zajedničkog rješavanja pitanja od značaja za materijalni položaj advokata i za ostvarivanje njihovih materijalnih obaveza prema društvenoj zajednici.
Zakon o advokaturi Republike Srpske
Službeni glasnik RS, broj 80/2015
GLAVA I
Osnovne odredbe
Član 1
Ovim zakonom uređuju se advokatska služba, uslovi za bavljenje advokaturom, oblici rada advokata, prava, obaveze i odgovornost advokata, advokatskih stručnih saradnika za pravne poslove i advokatskih pripravnika i organizacija i rad Advokatske komore Republike Srpske (u daljem tekstu: Advokatska komora).
Član 2
Advokatura je nezavisna i samostalna služba pružanja pravne pomoći fizičkim i pravnim licima.
(Samostalnost i nezavisnost advokature ostvaruje se:
1) samostalnim i nezavisnim obavljanjem advokature,
2) pravom stranke na slobodan izbor advokata,
3) organizovanjem advokata u Advokatsku komoru kao samostalnu i nezavisnu organizaciju advokata u Republici Srpskoj,
4) donošenjem opštih akata Advokatske komore,
5) odlučivanjem o prijemu u advokaturu, odgovornosti advokata i prestanku prava na bavljenje advokaturom i
6) donošenjem statuta i drugih opštih akata Advokatske komore.
Član 3
Pružanje pravne pomoći iz člana 2. stav 1. ovog zakona obuhvata:
1) davanje usmenih i pismenih pravnih savjeta i mišljenja,
2) sastavljanje tužbi, prijedloga i drugih inicijalnih podnesaka, zahtjeva, molbi, pravnih lijekova, predstavki i drugih podnesaka,
3) sastavljanje ugovora, zavještanja, poravnanja, izjava, opštih i pojedinačnih akata i drugih isprava,
4) zastupanje i odbranu fizičkih i pravnih lica,
5) posredovanje radi zaključenja pravnog posla ili mirnog rješavanja spora i spornog odnosa i
6) obavljanje i drugih poslova pravne pomoći u ime i za račun domaćeg ili stranog fizičkog ili pravnog lica, na osnovu kojih se ostvaruju prava, štite slobode i drugi interesi.
Član 4
Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu imaju sljedeće značenje:
1) advokat je lice koje je upisano u imenik advokata Advokatske komore, koje je položilo advokatsku zakletvu i bavi se advokaturom,
2) kandidat je lice koje je podnijelo zahtjev Advokatskoj komori za upis u imenik advokata, sve dok nije upisano u imenik advokata i položilo advokatsku zakletvu,
3) zbor advokata je neposredni oblik odlučivanja i ostvarivanja prava i dužnosti advokata koji čine svi advokati čije kancelarije i ortačka društva imaju sjedište na području koje je određeno opštim aktom Advokatske komore,
4) stranka je domaće ili strano fizičko ili pravno lice koje se advokatu obratilo za pružanje pravne pomoći i lice koje advokat zastupa ili brani,
5) zastupanje podrazumijeva zastupanje i odbranu stranke,
6) Kodeks su pravila profesionalne etike advokata Advokatske komore,
7) Advokatska tarifa je propis o nagradama i naknadama troškova za rad advokata u Republici Srpskoj,
8) domaći advokat je advokat koji ima državljanstvo Republike Srpske i Bosne i Hercegovine i koji je upisan u imenik Advokatske komore, kao i advokat koji je upisan u imenik advokata Advokatske komore Federacije BiH, a ima državljanstvo Federacije BiH i Bosne i Hercegovine,
9) imenik advokata je imenik Advokatske komore u kojem su upisani advokati koji imaju sjedište kancelarije u Republici Srpskoj i koji su državljani Republike Srpske i Bosne i Hercegovine,
10) strani advokat je advokat koji je upisan u imenik advokata strane države,
11) upisnik A i upisnik B advokata su imenici Advokatske komore u kojima su upisani strani advokati, a koji su upisani u imenike advokata drugih država,
12) matična država je država u kojoj je advokat upisan u imenik advokata i u kojoj advokat ima dozvolu za bavljenje advokaturom,
13) zajednička advokatska kancelarija je advokatska kancelarija koju dva ili više advokata osnivaju ugovorom kojim uređuju međusobne poslovne i imovinske odnose,
14) imenik zajedničkih advokatskih kancelarija je imenik Advokatske komore u kojem su upisane zajedničke advokatske kancelarije koje imaju sjedište na području Republike Srpske,
15) advokatsko ortačko društvo je društvo koje dva ili više advokata osnivaju ugovorom u skladu sa zakonom kojim je uređeno osnivanje privrednih društava, ako ovim zakonom nije drugačije uređeno,
16) advokatsko društvo je društvo koje se osniva zakonom kojim je uređeno osnivanje privrednih društava, kao društvo s ograničenom odgovornošću, ako ovim zakonom nije drugačije određeno,
17) imenik advokatskih ortačkih društava je imenik Advokatske komore u kojem su upisana advokatska ortačka društva koja imaju sjedište na području Republike Srpske,
18) stručni saradnik za pravne poslove je diplomirani pravnik koji je položio pravosudni ispit, koji je sa advokatom ili zajedničkom advokatskom kancelarijom ili advokatskim ortačkim društvom, kao poslodavcem, zasnovao radni odnos radi obavljanja pravnih poslova iz djelatnosti poslodavca, a radi dodatnog stručnog osposobljavanja za rad u advokaturi ili pravosuđu i koji je upisan u imenik advokatskih stručnih saradnika za pravne poslove Advokatske komore,
19) imenik stručnih saradnika za pravne poslove je imenik Advokatske komore u kojem su upisani stručni saradnici za pravne poslove,
20) advokatski pripravnik je diplomirani pravnik koji se obavljanjem pripravničkog staža kod advokata ili u zajedničkoj advokatskoj kancelariji ili advokatskom ortačkom društvu osposobljava za rad u advokaturi i pravosuđu i koji je upisan u imenik advokatskih pripravnika Advokatske komore,
21) imenik advokatskih pripravnika je imenik Advokatske komore u koji su upisani advokatski pripravnici,
22) advokatski ispit je ispit provjere poznavanja domaćih i međunarodnih propisa i pravnih akata koji se odnose na advokaturu.
GLAVA II
Uslovi za bavljenje advokaturom
Član 5
Pravo na bavljenje advokaturom stiče se upisom u imenik advokata i polaganjem advokatske zakletve.
Postupak za ostvarivanje prava na bavljenje advokaturom pokreće se zahtjevom kandidata za upis u imenik advokata, koji se podnosi Advokatskoj komori.
Član 6
Pravo upisa u imenik advokata ima lice koje ispunjava sljedeće uslove:
1) da je državljanin Republike Srpske i Bosne i Hercegovine,
2) da je diplomiralo na pravnom fakultetu u Republici Srpskoj, odnosno Bosni i Hercegovini, ili stekao zvanje diplomirani pravnik (240 EST8 bodova), ili da je diplomirao na bilo kojem pravnom fakultetu u SFR Jugoslaviji do 22. maja 1992. godine, a ako je diplomirao na pravnom fakultetu u stranoj državi, ovaj uslov stiče nakon priznanja te diplome u skladu sa propisima kojima je priznanje te diplome i stepena stručnog obrazovanja regulisano u Republici Srpskoj,
3) da je položilo pravosudni ispit u Republici Srpskoj, odnosno Bosni i Hercegovini ili u bivšoj SFR Jugoslaviji do 22. maja 1992. godine, a ako je pravosudni ispit položio u drugoj državi, ovaj uslov stiče nakon priznanja tog ispita u Republici Srpskoj,
4) da je položilo advokatski ispit u Republici Srpskoj,
5) da ima dvije godine radnog iskustva poslije položenog pravosudnog ispita na pravnim poslovima u advokaturi, pravosuđu, notarijatu, organima uprave ili u pravnom licu,
6) da ima opštu zdravstvenu i potpunu poslovnu sposobnost,
7) da nije osuđivano za krivično djelo koje bi ga činilo nedostojnim povjerenja za bavljenje advokaturom,
8) da nije u radnom odnosu u trenutku upisa u imenik Advokatske komore,
9) da ne obavlja registrovanu samostalnu djelatnost,
10) da nema status zastupnika, direktora ili predsjednika upravnog odbora u pravnom licu, člana ili predsjednika izvršnog odbora banke, zastupnika državnog kapitala, stečajnog upravnika, prokuriste i lica koje ugovorom o radu ima utvrđenu zabranu konkurencije,
11) da je dostojno za bavljenje advokaturom i
12) da ima obezbijeđen radni prostor - kancelariju, pogodan za bavljenje advokaturom, koji ispunjava tehničke uslove u skladu sa aktom Advokatske komore.
Smatra se da nije dostojno za bavljenje advokaturom lice osuđeno za krivično djelo protiv Republike Srpske, za krivično djelo protiv službene dužnosti, za krivično djelo izvršeno iz koristoljublja ili za drugo krivično djelo izvršeno iz nečasnih pobuda, a koje ga čini moralno nedostojnim za obavljanje advokature.
Lice kojem je izrečena uslovna osuda za krivična djela iz stava 2. ovog člana nema pravo na upis za vrijeme za koje je pravosnažnom odlukom određen uslovni rok.
Ispunjenost uslova za upis u imenik advokata iz stava 1. t. 7), 11) i 12) ovog člana donosi nadležni organ Advokatske komore.
Kandidat koji je obavljao poslove advokata, sudijsku ili tužilačku funkciju, funkciju pravobranioca ili zamjenika pravobranioca i poslove notara najmanje pet godina, kao i lica koja su oslobođena obaveze polaganja pravosudnog ispita ne polažu advokatski ispit.
Član 7
Uz zahtjev za upis u imenik advokata kandidat je dužan da dostavi dokaze i podatke o ispunjavanju uslova iz člana 6. stav 1. t. 1) do 12) ovog zakona, osim t. 7), 11) i12).
Advokatska komora, po službenoj dužnosti, pribavlja dokaze o ispunjenosti uslova iz člana 6. stav 1. t. 7), 11) i 12) ovog zakona.
Pravna lica, državni i pravosudni organi i organizacije dužni su da, u skladu sa zakonom, na zahtjev Advokatske komore daju o kandidatu tačne i potpune podatke potrebne za ocjenu da li ispunjava uslove iz člana 6. stav 1. ovog zakona.
Član 8
Advokatska komora može odgoditi donošenje odluke o zahtjevu za upis u imenik advokata do pravosnažnog okončanja krivičnog postupka ako je protiv kandidata potvrđena optužnica za krivično djelo koje bi ga činilo nedostojnim povjerenja za bavljenje advokaturom.
Ako kandidat ispunjava uslove iz člana 6. stav 1. ovog zakona, Advokatska komora će donijeti odluku o upisu u imenik advokata, u roku od 30 dana.
Advokatska komora odbiće zahtjev za upis u imenik advokata kandidatu koji ne ispunjava jedan ili više uslova propisanih u članu 6. stav 1. ovog zakona.
O odluci iz stava 3. ovog člana Advokatska komora je dužna da bez odgađanja obavijesti Advokatsku komoru Federacije Bosne i Hercegovine.
Član 9
Advokatska komora dužna je da u roku od 30 dana od donošenja odluke o upisu u imenik advokata omogući kandidatu polaganje advokatske zakletve, pod uslovom da je uplatio troškove upisa, a ako je riječ o stranom državljaninu, i pod uslovom da je podnio dokaz o zaključenom ugovoru o osiguranju od profesionalne odgovornosti i u Republici Srpskoj.
Advokatska zakletva polaže se pred predsjednikom Advokatske komore ili licem koje on ovlasti.
Advokatska zakletva glasi:
"Zaklinjem se da ću dužnost advokata obavljati savjesno, da ću se u svom radu pridržavati ustava, zakona i drugih propisa Republike Srpske i Bosne i Hercegovine, Statuta Advokatske komore Republike Srpske i Kodeksa profesionalne etike advokata Advokatske komore Republike Srpske i da ću svojim postupcima i ponašanjem čuvati ugled advokature.".
Advokat je dužan da najkasnije u roku od tri dana od dana upisa u imenik advokata zaključi ugovor o osiguranju za štetu od profesionalne odgovornosti na sumu ne manju od minimalne sume osiguranja za štetu od profesionalne odgovornosti utvrđene ovim zakonom i dokaz o tome dostavi Advokatskoj komori.
Član 10
Advokatska komora će nakon što kandidat položi advokatsku zakletvu, istog dana na osnovu podataka sadržanih u imeniku advokata, izdati advokatsku legitimaciju (ID karticu).
Advokatsku legitimaciju potpisuje predsjednik Advokatske komore.
Advokatska legitimacija sadrži ime i prezime advokata, njegovu fotografiju, redni broj, dan, mjesec i godinu upisa u imenik advokata, kao i druge podatke od značaja za utvrđivanje svojstva advokata.
Član 11
Sud ili drugi organ koji vodi postupak može tražiti na uvid advokatsku legitimaciju od lica koje pred njim neposredno nastupa u svojstvu advokata.
U slučaju sumnje u svojstvo lica koje se predstavlja kao advokat, organ koji vodi postupak može od Advokatske komore zatražiti potrebna obavještenja, a Advokatska komora je dužna da po zahtjevu postupa bez odgađanja.
Član 12
Advokatska komora po pravu nadzora poništiće odluku i rješenje o upisu u imenik advokata ili samo odluku o upisu kada rješenje nije doneseno, ako:
1) kandidat ne položi advokatsku zakletvu u skladu sa članom 9. ovog zakona,
2) se poslije upisa u imenik advokata sazna da nisu bili ispunjeni uslovi za donošenje odluke o upisu i za upis u imenik advokata, kao i ako u roku iz člana 9. stav 4. ovog zakona ne zaključi ugovor o osiguranju za štetu od profesionalne odgovornosti i o zaključenju ne dostavi dokaz Advokatskoj komori.
Postupak za poništenje odluke i rješenja o upisu u imenik advokata pokreće se po službenoj dužnosti ili na osnovu prijave.
Advokatska komora dužna je da bez odgađanja, a najkasnije u roku od osam dana, dostavi zahtjev za pokretanje postupka iz stava 2. ovog člana advokatu protiv kojeg je postupak pokrenut.
Postupak poništenja upisa iz stava 1. ovog člana će se sprovesti po odredbama ovog zakona i opštih akata Advokatske komore.
Član 13
Strani advokat može se upisati u upisnik A i upisnik B ako se bavi advokaturom u matičnoj državi, u skladu sa propisima te države i ako, zavisno od vrste upisa, ispunjava uslove iz st. 2. i 3. ovog člana.
Kandidat za upis u upisnik A može biti upisan ako ispunjava uslove iz člana 6. stav 1. t. 6) do 12) ovog zakona.
Kandidat za upis u upisnik B može biti upisan ako pored uslova iz stava 2. ovog člana ispunjava i uslove iz člana 6. stav 1. t. 3) i 4) ovog zakona.
Uz zahtjev za upis u upisnik A kandidat iz stava 1. ovog člana dužan je da dostavi u izvorniku i ovjerenom prevodu na jednom od službenih jezika koji su u upotrebi u Republici Srpskoj uvjerenje o državljanstvu države čiji je državljanin i potvrdu advokatske komore čiji je član o tome da u matičnoj državi ima status advokata, koje nije starije od 30 dana, kao i dokaze o ispunjenosti uslova iz člana 6. stav 1. t. 6) do 12) ovog zakona.
Uz zahtjev za upis u upisnik B kandidat iz stava 1. ovog člana dužan je da, pored priloga iz stava 4. ovog člana, dostavi i dokaze o ispunjenosti uslova iz stava 3. ovog člana.
O upisu kandidata iz st. 4. i 5. ovog člana obavještava se nadležna advokatska komora u njegovoj matičnoj državi.
Član 14
U postupku pred izabranim arbitražnim sudovima u pravnim stvarima s međunarodnim elementom stranke mogu zastupati i strani advokati bez ograničenja.
GLAVA III
Prava i dužnosti advokata
Član 15
Advokat je dužan da:
1) se stvarno i stalno bavi advokaturom,
2) pravnu pomoć pruža stručno i savjesno, u skladu sa ustavom, zakonom i opštim aktima Advokatske komore,
3) čuva advokatsku tajnu i
4) u profesionalnom radu i u privatnom životu koji je dostupan javnosti čuva ugled advokature.
Član 16
Advokat ima pravo i dužnost da preduzima pravne radnje na koje ga je stranka ovlastila, koje mogu koristiti stranci u ostvarivanju njenih prava i interesa.
Član 17
Advokat upisan u imenik advokata Advokatske komore Federacije BiH ima pravo da se bavi advokaturom i na teritoriji Republike Srpske, ali nema pravo da u Republici Srpskoj osniva poslovnu jedinicu, predstavništvo ili bilo koji drugi oblik organizovanja rada.
Član 18
Advokat slobodno odlučuje da li će prihvatiti pružanje pravne pomoći, osim u slučajevima predviđenim zakonom.
Advokat ne može odbiti pružanje pravne pomoći ako ga kao zastupnika ili branioca u skladu sa zakonom postavi sud, drugi državni organ ili Advokatska komora, osim ako postoje razlozi predviđeni zakonom zbog kojih je dužan da odbije zastupanje ili ako advokat, po svojoj pismenoj izjavi, ne pruža usluge u toj oblasti prava.
Član 19
Advokat je dužan da odbije pružanje pravne pomoći:
1) ako je u istoj pravnoj stvari zastupao suprotnu stranku,
2) ako je član ili je bio član zajedničke advokatske kancelarije ili advokatskog ortačkog društva u kojima se u istoj pravnoj stvari zastupa ili je zastupana suprotna stranka,
3) ako je u istoj pravnoj stvari postupao kao nosilac pravosudne funkcije ili službeno lice u državnom organu ili organu jedinice lokalne samouprave,
4) ako se advokatu prije proteka dvije godine od prestanka njegove pravosudne funkcije ili službenog lica u državnom organu ili organu jedinice lokalne samouprave za pružanje pravne pomoći obrati lice u čijoj je istoj ili drugoj pravnoj stvari postupao u navedenim svojstvima,
5) ako su interesi stranke koja traži pravnu pomoć u suprotnosti sa njegovim interesima ili interesima njegovih bliskih srodnika, prijatelja, saradnika ili drugih stranaka, a što se propisuje Statutom i Kodeksom Advokatske komore i
6) ako je bio advokatski pripravnik ili stručni saradnik za pravne poslove u Advokatskoj kancelariji, zajedničkoj advokatskoj kancelariji ili advokatskom ortačkom društvu u kojima se u istoj pravnoj stvari zastupa ili je zastupana suprotna stranka i
7) u drugim slučajevima utvrđenim zakonom, Statutom i Kodeksom Advokatske komore.
Član 20
(1) Advokat je dužan da nakon prestanka zastupanja stranci na njen zahtjev ili bez zahtjeva preda sve njene spise i isprave.
(2) Advokat je dužan da čuva spise stranke koja ih nije preuzela ili koji se nisu mogli stranci uručiti, najmanje pet godina, računajući od dana pravosnažno okončanog postupka u kojem je tu stranku zastupao ili od dana otkaza punomoćja.
Član 21
Advokat je dužan da, u skladu sa Statutom i Kodeksom Advokatske komore, čuva kao profesionalnu tajnu i da se brine da to čine i lica zaposlena u njegovoj advokatskoj kancelariji, sve što mu je stranka ili njegov ovlašćeni predstavnik povjerio ili što je u predmetu u kome pruža pravnu pomoć na drugi način saznao ili pribavio, u pripremi, tokom zastupanja i po prestanku zastupanja.
Obaveza čuvanja advokatske tajne nije vremenski ograničena.
Način čuvanja advokatske tajne i postupanje u vezi sa advokatskom tajnom uređuju se Statutom i Kodeksom Advokatske komore.
Član 22
Advokat ne može biti pozvan na krivičnu odgovornost za pravno mišljenje izraženo u pružanju pravne pomoći u postupku pred sudom ili drugim organima vlasti.
Član 23
Advokat se ne može baviti poslovima koji su nespojivi sa ugledom i nezavisnošću advokature.
Advokat ne može imati drugu registrovanu samostalnu djelatnost.
Advokat nema pravo da zasniva radni odnos, osim u advokatskom ortačkom društvu.
Advokat ne može biti zastupnik, direktor ili član upravnog odbora u pravnom licu, predsjednik ili član izvršnog odbora banke, zastupnik državnog kapitala, stečajni upravnik, prokurista ili lice koje ima utvrđenu zabranu konkurencije, kao ni obavljati te poslove u bilo kojem obimu ili vršiti javnu dužnost koja je nespojiva sa Advokatskom djelatnošću.
Advokatu nije dozvoljeno da svoju djelatnost obavlja na način koji može da stvori zabunu u pogledu njegovog registrovanog oblika rada.
Statutom i Kodeksom Advokatske komore detaljnije se utvrđuju poslovi iz st. 2, 3, 4. i 5. ovog člana, a mogu se predvidjeti i drugi poslovi koji su nespojivi sa ugledom i nezavisnošću advokature.
Član 24
Advokata može zamijeniti samo stručni saradnik za pravne poslove ili advokatski pripravnik, koji su zaposleni u njegovoj kancelariji ili drugi advokat neposredno ili posredstvom svog stručnog saradnika za pravne poslove ili advokatskog pripravnika, u skladu sa zakonom.
Za propuste stručnog saradnika za pravne poslove i advokatskog pripravnika odgovara advokat, zajednička advokatska kancelarija ili advokatsko ortačko društvo kod kojeg je to lice zaposleno.
Član 25
Advokat ima pravo na nagradu i naknadu troškova za svoj rad, u skladu sa Tarifom koju donosi Advokatska komora, uz saglasnost ministra pravde.
Visina nagrade za rad advokata utvrđuje se zavisno od vrste postupka, preduzete radnje, vrijednosti spora ili visine zaprijećene kazne, kao i drugih parametara utvrđenih Tarifom.
Advokat je dužan da stranci izda obračun nagrade za izvršene radnje pravne pomoći i naknade troškova za izdatke nastale u izvršenju i radi izvršenja tih radnji.
Član 26
Visinu nagrade i naknade advokatima za odbrane po službenoj dužnosti utvrđuje Vlada Republike Srpske, na prijedlog ministra pravde.
Član 27
Zabranjeno je reklamiranje advokata, zajedničke advokatske kancelarije i advokatskog ortačkog društva.
Zabrana iz stava 1. ovog člana na teritoriji Republike Srpske odnosi se i na advokata i druge oblike rada i bavljenja advokaturom upisane u odgovarajuće imenike Advokatske komore Federacije BiH.
Zabrana reklamiranja i dopušteni način predstavljanja advokata, zajedničke advokatske kancelarije i advokatskog ortačkog društva upisanih u odgovarajuće imenike Advokatske komore bliže se uređuju Statutom i Kodeksom Advokatske komore.
Član 28
Advokatura stranog advokata upisanog u upisnik A ograničena je na davanje usmenih i pismenih pravnih savjeta i mišljenja koji se odnose na primjenu prava njegove matične države i međunarodnog prava.
Advokatura stranog advokata upisanog u upisnik B izjednačena je sa službom domaćeg advokata, s tim što u periodu od tri godine od dana upisa može postupati u Republici Srpskoj samo zajedno sa domaćim advokatom.
Na rad stranog advokata primjenjuju se odredbe ovog zakona, Statuta i Kodeksa Advokatske komore, koje se odnose na domaće advokate.
Član 29
Strani advokat upisan u upisnik A i upisnik B nema pravo:
1) da bira i bude biran za člana organa i nosioca funkcija u Advokatskoj komori,
2) da zapošljava stručne saradnike za pravne poslove ili advokatske pripravnike radi stručnog usavršavanja i obavljanja pripravničke vježbe u skladu sa ovim zakonom i
3) da bude imenovan za privremenog zastupnika, poreskog zastupnika ili branioca po službenoj dužnosti, da pruža besplatnu pravnu pomoć u skladu sa važećim propisima, da bude punomoćnik stranke koja je oslobođena od plaćanja sudskih troškova i da bude medijator.
Član 30
Advokat može da ima samo jednu advokatsku kancelariju.
Advokat, po pravilu, pruža pravnu pomoć u svojoj advokatskoj kancelariji na raspravama, pretresima, uviđajima, rekonstrukcijama, pregovorima ili na zaključenju pravnih poslova.
Izuzetno, zbog posebnih okolnosti slučaja i prirode pravne pomoći, advokat može pružiti pravnu pomoć i van advokatske kancelarije, što se utvrđuje opštim aktima Advokatske komore.
Član 31
Advokat je dužan da prijavi namjeravanu promjenu sjedišta svoje advokatske kancelarije na teritoriji Republike Srpske, najkasnije 15 dana prije dana promjene sjedišta.
Član 32
Advokat je dužan da na objektu u kojem se nalazi njegova advokatska kancelarija ima istaknutu tablu sa oznakom Advokatske komore Republike Srpske i ispisanim tekstom sadržaja: "ADVOKAT" i ime i prezime advokata, čiji oblik i sadržaj se uređuju opštim aktima Advokatske komore.
Strani advokat na tabli ističe i naziv profesije: "ADVOKAT" i na službenom jeziku matične države.
Član 33
Advokat ima pečat u čijem je središtu znak Advokatske komore, a koji sadrži tekst: "ADVOKAT", ime i prezime advokata i naziv mjesta u kojem je sjedište advokatske kancelarije, čiji oblik i sadržaj se uređuju opštim aktima Advokatske komore.
Advokat koji je član zajedničke advokatske kancelarije ili advokatskog ortačkog advokatskog društva dužan je da uz pečat tih oblika organizovanja rada advokata posjeduje i koristi pečat iz stava 1. ovog člana.
Advokat je dužan da na svaku ispravu, dopis ili podnesak koji je sačinio stavi svoj potpis i pečat.
Član 34
Advokat ima pravo da otkaže zastupanje.
O otkazu zastupanja advokat je dužan da bez odgađanja obavijesti stranku i organ pred kojim se vodi postupak.
Advokat je dužan da nastavi sa pružanjem pravne pomoći stranci i nakon što je otkazao zastupanje, ako je to potrebno da se od stranke koju zastupa otkloni kakva šteta, ali ne duže od 30 dana od dana otkaza punomoći.
Advokat nije dužan da postupa po odredbama stava 3. ovog člana, ako ga je stranka te obaveze izričito oslobodila.
Član 35
Advokat je dužan da Advokatskoj komori uredno plaća članarinu i izvršava i druge materijalne obaveze.
Član 36
Advokatska kancelarija, predmeti i podaci koji se nalaze u njoj mogu biti predmet kontrole samo pod uslovima iz člana 37. ovog zakona.
Odluku o privremenom ili trajnom prestanku rada advokatske kancelarije može donijeti samo nadležni organ Advokatske komore u posebno predviđenom postupku.
Na advokatsku kancelariju ne može biti primijenjena mjera zatvaranja, odnosno pečaćenja u krivičnom, odnosno prekršajnom postupku niti u bilo kojem drugom postupku koji se vodi protiv advokata.
Član 37
Advokat ne može biti lišen slobode za krivična djela u vezi sa obavljanjem advokatske službe bez odluke nadležnog suda.
Pretres advokatske kancelarije može odrediti samo nadležni sud u pogledu tačno određenog spisa, predmeta ili dokumenta.
Pretres advokatske kancelarije može se izvršiti samo u prisustvu advokata koga odredi predsjednik Advokatske komore.
Predmeti, spisi ili dokumenta, izuzev spisa iz stava 2. ovog člana, kao i saznanja do kojih se dođe prilikom pretresa advokatske kancelarije ne mogu se koristiti radi vođenja postupka protiv stranaka advokata čija je advokatska kancelarija bila predmet pretresa.
O pokretanju postupka protiv advokata, o određivanju zadržavanja ili pritvora advokatu, sud ili drugi državni organ koji vodi postupak dužan je da odmah obavijesti Advokatsku komoru.
Član 38
Advokat ima pravo da, u cilju pružanja pravne pomoći, od državnih, odnosno republičkih organa, ustanova, privrednih društava i drugih organizacija traži i blagovremeno dobije informacije, spise i dokaze koji su u njihovom posjedu ili pod njihovom kontrolom.
Državni, odnosno republički organi, ustanove i privredna društva dužni su da, u skladu sa zakonom, advokatu omoguće pristup informacijama, spisima i dokazima iz stava 1. ovog člana.
Član 39
Za štetu advokat odgovara po opštim pravilima odgovornosti za naknadu štete.
Advokat je dužan da zaključi ugovor o osiguranju od profesionalne odgovornosti kod organizacije registrovane za ovu vrstu osiguranja.
Advokat je dužan da uredno produžava osiguranje od odgovornosti.
Advokatska komora može zaključiti okvirni ugovor o osiguranju od profesionalne odgovornosti i ugovor o kolektivnom osiguranju od profesionalne odgovornosti za sve advokate upisane u imenik advokata.
Advokatska komora utvrđuje minimalnu sumu osiguranja za štetu od profesionalne odgovornosti, čiji iznos ne može biti manji od 250.000 KM, za svaki osigurani slučaj.
Advokatska komora uskratiće izdavanje advokatske legitimacije (ID kartica) advokatu koji ne dostavi dokaz da je zaključio ugovor o osiguranju, osim u slučaju kolektivnog osiguranja iz stava 4. ovog člana.
Ako advokat, zajednička advokatska kancelarija i advokatsko ortačko društvo, na poziv Advokatske komore, u roku od 15 dana od dana prijema poziva, ne dostave dokaz o osiguranju, Advokatska komora će privremeno zabraniti
njegov rad do dana u kojem dostavi dokaz o ispunjavanju ove obaveze.
Najniža suma osiguranja, po osiguranom slučaju, bez ograničenja broja slučajeva, iznosi:
1) 250.000 KM za advokata, bez obzira na to da li se bavi advokaturom samostalno ili kao član u zajedničkoj advokatskoj kancelariji ili kao član advokatskog ortačkog društva i
2) 500.000 KM za advokatsko ortačko društvo.
U slučaju da na dan nastupanja osiguranog slučaja advokatsko ortačko društvo nema zaključen ugovor o osiguranju na sumu osiguranja iz stava 8. ovog člana, članovi tog društva solidarno odgovaraju za obavezu tog društava do visine najniže sume osiguranja propisane za to advokatsko ortačko društvo.
Član 40
Advokat je dužan da na prihod ostvaren pružanjem pravnih usluga plaća porez u skladu sa poreskim propisima.
GLAVA IV
Privremeni prestanak i zabrana bavljenja advokaturom
Član 41
Advokat ima pravo na privremeni prestanak prava na bavljenje advokaturom:
1) radi stručnog usavršavanja ili drugih opravdanih razloga, dok traju ti razlozi, i
2) za vrijeme privremene spriječenosti usljed bolesti, porodiljskog odsustva, odsustva za njegu djeteta i drugih zdravstvenih razloga.
Advokat je dužan da najkasnije 30 dana prije početka korišćenja prava iz stava 1. tačka 1) ovog člana i u roku od 30 dana od nastanka privremene spriječenosti iz stava 1. tačka 2) ovog člana dostavi Advokatskoj komori obrazložen zahtjev za priznavanje prava za privremeni prestanak bavljenja advokaturom i dostavi odgovarajuće dokaze i podatke o početku i trajanju privremenog prestanka bavljenja advokaturom.
Član 42
Advokatu privremeno prestaje pravo na bavljenje advokaturom u slučaju izbora, imenovanja ili postavljenja na javnu funkciju koja zahtijeva zasnivanje radnog odnosa u organu Republike Srpske, Bosne i Hercegovine ili jedinice lokalne samouprave.
Advokat je dužan da u roku od 30 dana od dana početka obavljanja javne funkcije iz stava 1. ovog člana Advokatskoj komori podnese zahtjev za privremeni prestanak prava na bavljenje advokaturom.
Ako advokat ne postupi u skladu sa obavezom iz stava 2. ovog člana, Advokatska komora će po službenoj dužnosti donijeti rješenje o njegovom brisanju iz imenika advokata.
Ako advokat, u roku od 30 dana od dana prestanka javne funkcije iz stava 1. ovog člana, ne podnese zahtjev za odobrenje daljeg nastavka bavljenja advokaturom, Advokatska komora će donijeti odluku o njegovom brisanju iz imenika advokata danom prestanka javne funkcije.
Član 43
Rješenjem o privremenom prestanku prava na bavljenje advokaturom iz čl. 41. i 42. ovog zakona Advokatska komora će advokatu odrediti privremenog zamjenika.
Privremeni zamjenik iz stava 1. ovog člana može biti samo advokat upisan u imenik advokata Advokatske komore.
Za privremenog zamjenika odrediće se advokat koga predloži privremeno zamjenjivani advokat, ukoliko priloži pismenu saglasnost tog advokata, a ako takvog prijedloga ili saglasnosti nema, tada će privremenog zamjenika odrediti Advokatska komora, vodeći računa o međusobnim odnosima privremeno zamjenjivanog advokata i njegovog mogućeg zamjenika i o srodnosti oblasti prava kojima se oni u praksi bave.
Član 44
Privremena zabrana bavljenja advokaturom može se odrediti samo pod uslovima propisanim ovim zakonom.
Osim u slučajevima posebno navedenim u ovom zakonu, advokatu će se privremeno zabraniti bavljenje advokaturom, ako je protiv njega:
1) određen pritvor i
2) pokrenut postupak za poništenje upisa u imenik advokata.
Advokatu se može privremeno zabraniti bavljenje advokaturom, ako:
1) je protiv njega pokrenut krivični ili disciplinski postupak za djelo/povredu koje ga čini nedostojnim za bavljenje advokaturom i
2) svojim postupcima otežava ili onemogućava vođenje disciplinskog postupka koji je protiv njega pokrenut.
Advokatska komora će rješenjem o određivanju privremene zabrane bavljenja advokaturom:
1) odlučiti o vremenu trajanja zabrane i
2) odrediti privremenog zamjenika.
Član 45
Žalba protiv rješenja o privremenoj zabrani bavljenja advokaturom ne zadržava njegovo izvršenje.
O žalbi odlučuje nadležni organ u roku koji je utvrđen Statutom Advokatske komore.
O privremenoj zabrani bavljenja advokaturom Advokatska komora obavještava sudove u Republici Srpskoj i Advokatsku komoru Federacije BiH.
GLAVA V
Oblici rada
Član 46
Advokat se bavi advokaturom samostalno ili u zajedničkoj advokatskoj kancelariji kao član advokatskog ortačkog društva ili kao član advokatskog društva organizovanog kao društvo sa ograničenom odgovornošću.
Svi oblici rada advokata se identifikuju advokatskom karticom (ID), pečatom, tablom i drugim oblicima identifikacije, čiji se oblik i sadržaj uređuje opštim aktima Advokatske komore, kao i ispravama o upisu i aktima o osnivanju.
Odredbe ovog zakona koje regulišu status advokata odnose se i na zajedničku advokatsku kancelariju i advokatsko ortačko društvo, advokatsko društvo organizovano kao društvo sa ograničenom odgovornošću (u daljem tekstu: advokatsko društvo), ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Član 47
Dva ili više advokata mogu ugovorom, kojim uređuju međusobne poslovne i imovinske odnose, osnovati zajedničku advokatsku kancelariju (u daljem tekstu: zajednička kancelarija).
Ugovor iz stava 1. ovog člana i zahtjev za upis u imenik zajedničkih advokatskih kancelarija ugovorne strane su dužne da dostave Advokatskoj komori u roku od 15 dana od dana zaključenja ugovora.
Član 48
Svi advokati iz zajedničke kancelarije imaju sjedište kancelarije u istom mjestu i istom radnom prostoru.
Zajednička advokatska kancelarija mora raspolagati kancelarijom pogodnom za advokaturu u takvom obliku rada.
Zajednička kancelarija mora imati istaknutu tablu na kojoj je znak Advokatske komore i ispisan tekst sadržaja: "ZAJEDNIČKA ADVOKATSKA KANCELARIJA", njen poseban naziv, ukoliko ga ima, i imena članova zajedničke advokatske kancelarije, u skladu sa ugovorom o osnivanju, Statutom i drugim opštim aktima Advokatske komore.
Zajednička advokatska kancelarija ima pečat u čijem je središtu znak Advokatske komore i ispisan tekst sadržaja: "ZAJEDNIČKA ADVOKATSKA KANCELARIJA", njen poseban naziv, ukoliko ga ima, imena članova zajedničke advokatske kancelarije i naziv mjesta u kojem je sjedište zajedničke advokatske kancelarije, u skladu sa ugovorom o osnivanju, Statutom i drugim opštim aktima Advokatske komore.
Zajednička kancelarija nema svojstvo pravnog lica.
Zajednička kancelarija prestaje sporazumom ili ako u njoj ostane samo jedan advokat.
Član 49
Stranka može opunomoćiti za zastupanje samo jednog advokata, neke od advokata ili sve advokate u zajedničkoj advokatskoj kancelariji.
Za obaveze zajedničke advokatske kancelarije nastale iz pravnog odnosa prema strankama i trećim licima odgovara opunomoćeni advokat, a ako je stranka opunomoćila više od jednog advokata, solidarno odgovaraju opunomoćeni advokati.
Član 50
Advokatsko ortačko društvo mogu osnovati dva ili više advokata u skladu sa zakonom kojim je uređeno osnivanje privrednih društava, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Advokatsko ortačko društvo osniva se ugovorom koji, osim uslova propisanih zakonom, mora da sadrži i sljedeće odredbe:
1) da je advokatura jedina djelatnost advokatskog ortačkog društva,
2) da pravnu pomoć mogu pružati samo advokati članovi tog advokatskog ortačkog društva i
3) da se advokati zaposleni u advokatskom ortačkom društvu ne mogu baviti advokaturom izvan tog društva.
Advokatsko ortačko društvo dužno je da obavijesti Advokatsku komoru o izvršenom upisu u odgovarajući registar poslovnih subjekata, u roku od osam dana od prijema obavještenja i rješenja o upisu.
Advokatska komora dužna je da novoosnovano ortačko društvo upiše u imenik advokatskih društava, u roku od osam dana, ukoliko su ispunjeni svi zahtijevani uslovi.
Član 51
Advokatsko ortačko društvo se na osnovu podnesenog zahtjeva upisuje u imenik advokatskih ortačkih društava Advokatske komore, ako:
1) je ugovor o osnivanju advokatskog ortačkog društva zaključen u skladu sa odredbom člana 50. ovog zakona,
2) su svi članovi advokatskog ortačkog društva - advokati upisani u imenik Advokatske komore i imaju isto sjedište kancelarije,
3) advokatsko ortačko društvo raspolaže kancelarijskim prostorom podesnim za advokaturu u takvom obliku rada,
4) advokatsko ortačko društvo uplati Advokatskoj komori propisane troškove upisa i
5) je advokatsko ortačko društvo zaključilo ugovor o osiguranju od profesionalne odgovornosti u skladu sa članom 39. ovog zakona.
Advokatsko ortačko društvo stiče pravo na bavljenje advokaturom upisom u imenik advokatskih ortačkih društava Advokatske komore.
Član 52
Advokatsko ortačko društvo dužno je da obavijesti Advokatsku komoru o svakoj svojoj statusnoj i drugoj promjeni u roku od sedam dana od njenog nastanka.
Svaku promjenu iz stava 1. ovog člana Advokatska komora upisuje u imenik advokatskih ortačkih društava, ako:
1) je potpisan ugovor o pristupanju, koji sadrži sve odredbe iz člana 50. stav 2. ovog zakona, kada advokatskom ortačkom društvu pristupi novi ortak društva,
2) je potpisan sporazum o istupanju osnivača advokatskog ortačkog društva kada iz advokatskog ortačkog društva istupa ortak osnivač i
3) advokatsko ortačko društvo uplati Advokatskoj komori propisane troškove upisa promjene.
Član 52
Advokatsko ortačko društvo dužno je da obavijesti Advokatsku komoru o svakoj svojoj statusnoj i drugoj promjeni u roku od sedam dana od njenog nastanka.
Svaku promjenu iz stava 1. ovog člana Advokatska komora upisuje u imenik advokatskih ortačkih društava, ako:
1) je potpisan ugovor o pristupanju, koji sadrži sve odredbe iz člana 50. stav 2. ovog zakona, kada advokatskom ortačkom društvu pristupi novi ortak društva,
2) je potpisan sporazum o istupanju osnivača advokatskog ortačkog društva kada iz advokatskog ortačkog društva istupa ortak osnivač i
3) advokatsko ortačko društvo uplati Advokatskoj komori propisane troškove upisa promjene.
Član 53
Advokatsko ortačko društvo ne može osnivati poslovne jedinice.
Advokatsko ortačko društvo mora imati istaknutu tablu sa oznakom Advokatske komore Republike Srpske i ispisanim tekstom: "ADVOKATSKO ORTAČKO DRUŠTVO", poslovnim imenom društva i da je ortačko društvo.
Advokatsko ortačko društvo ima pečat u čijem je središtu znak A dvokatske komore Republike Srpske, a koji sadrži tekst: "ADVOKATSKO ORTAČKO DRUŠTVO", poslovno ime društva, da je advokatsko ortačko društvo i naziv mjesta u kojem je sjedište društva.
Član 54
Advokatska komora poništiće upis advokatskog ortačkog društva ako se poslije upisa u imenik ortačkih društava sazna da nisu postojali uslovi za upis iz člana 50. stav 2. ovog zakona.
Advokatsko ortačko društvo se briše iz imenika ortačkih društava, ako:
1) je otvoren postupak stečaja ili likvidacije advokatskog ortačkog društva, danom pravosnažnosti odluke o zaključenju postupka stečaja ili likvidacije,
2) se ne bavi advokaturom neprekidno duže od šest mjeseci,
3) se osim advokature, počne baviti i drugom djelatnošću i
4) broj ortaka advokatskog ortačkog društva više ne ispunjava uslove za osnivanje advokatskog o rtačkog društva iz člana 50. ovog zakona, uključujući i ortake advokatskog ortačkog društva kojima je određen privremeni prestanak ili privremena zabrana bavljenja advokaturom i
5) su advokatima zaposlenim u advokatskom ortačkom društvu izrečene disciplinske mjere usljed čega postupanje i poslovanje advokatskog ortačkog društva ozbiljno šteti ugledu advokature.
Pravo na bavljenje advokaturom advokatsko ortačko društvo gubi brisanjem advokatskog ortačkog društva iz imenika ortačkih društava.
Nadležni sud, odnosno likvidacioni upravnik, dužan je da bez odgađanja obavijesti Advokatsku komoru o pravosnažnom okončanju postupka stečaja ili likvidacije advokatskog ortačkog društva.
Rješenje o zabrani obavljanja djelatnosti advokatskom ortačkom društvu je konačan upravni akt protiv koga se može pokrenuti upravni spor.
Advokatska komora može rješenjem odlučiti da se do pravosnažnosti rješenja obustavi rad advokatskog društva, a žalba protiv takvog rješenja ne odlaže njegovo izvršenje.
Nakon donošenja rješenja iz stava 6. ovog člana Advokatska komora je dužna da pokrene postupak pred nadležnim sudom za brisanje advokatskog ortačkog društva iz registra poslovnih subjekata.
Advokatsko ortačko društvo prestaje da radi danom brisanja iz imenika advokatskih ortačkih društava Advokatske komore.
Advokatska komora će preduzeti sve neophodne mjere radi zaštite interesa stranaka koje je zastupalo advokatsko ortačko društvo, a koje je brisano iz imenika advokatskih ortačkih društava Advokatske komore.
Advokati koji su bili zaposleni u advokatskom ortačkom društvu, a koje je brisano iz imenika advokatskih ortačkih društava, mogu podnijeti zahtjev Advokatskoj komori da im dozvoli da nastave sa samostalnim bavljenjem advokaturom ili u zajedničkoj advokatskoj kancelariji.
Advokatska komora će rješenjem usvojiti zahtjev iz stava 10. ovog člana ukoliko podnosilac zahtjeva dostavi dokaze da ispunjava uslove iz člana 6. ovog zakona.
Član 55
Na osnivanje, poslovanje, stečaj i likvidaciju advokatskog ortačkog društva, na odgovarajući način primjenjuju se odredbe zakona kojim je uređeno osnivanje, poslovanje, stečaj i likvidacija privrednog društva, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Prava i dužnosti koje su ovim zakonom propisane za advokate odnose se na ortake i advokate zaposlene u advokatskom ortačkom društvu.
Član 56
Advokatsko ortačko društvo može imati samo jednu advokatsku kancelariju u kojoj je i sjedište tog društava.
Član 57
Advokatsko ortačko društvo dužno je da prijavi promjenu sjedišta društva na teritoriji Republike Srpske, najkasnije 15 dana prije dana promjene sjedišta.
Član 58
Advokatsko društvo, kao pravno lice, osniva se u skladu sa zakonom kojim je uređeno osnivanje privrednih društava kao društvo s ograničenom odgovornošću, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Rad advokatskog društva je ograničen na obavljanje advokatske djelatnosti.
Samo advokati mogu osnovati advokatsko društvo.
Obavljanje advokatske djelatnosti može se povjeriti društvu, a koju izvršavaju advokati zaposleni u tom advokatskom društvu.
Na rad i poslovanje advokatskog društva primenjuju se odredbe zakona kojim je uređeno poslovanje društava sa ograničenom odgovornošću, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Član 59
Za osnivanje advokatskog društva, advokati osnivači su dužni pribaviti prethodnu privremenu saglasnost Advokatske komore, koja se daje ako se ocijeni da je sadržaj i forma ugovora o osnivanju u skladu sa zakonom, Statutom i Kodeksom Advokatske komore.
Prethodna privremena saglasnost iz stava 1. ovog člana je uslov za upis u imenik advokatskih društava Advokatske komore.
Advokatsko društvo je dužno obavijestiti Advokatsku komoru o izvršenom upisu u odgovarajući registar privrednih društava nadležnog suda u roku od osam dana po prijemu obavještenja i rješenja nadležnog suda o upisu.
Advokatska komora je dužna novoosnovano advokatsko društvo upisati u Imenik advokatskih društava, u daljem roku od osam dana, ukoliko su ispunjeni svi zahtijevani uslovi.
Član 60
Advokatsko društvo ne može početi izvršavati djelatnost prije upisa u imenik advokatskih društava Advokatske komore Republike Srpske i zasnivanja radnog odnosa sa najmanje jednim advokatom.
Član 61
Advokatsko društvo može imati samo jednu advokatsku kancelariju sa sjedištem u sjedištu društva.
Advokatsko društvo ne može imati ogranke, poslovne jedinice.
Advokatsko društvo mora imati istaknutu tablu sa oznakom Advokatske komore i ispisanim tekstom: "advokatsko društvo" i imenom društva, u skladu sa ugovorom o osnivanju i Statutom Advokatske komore.
Advokatsko društvo ima pečat u čijem je središtu oznaka Advokatske komore i ispisom sadržaja "advokatsko društvo", ime društva i naziv mjesta u kojem je sjedište društva.
Član 62
Ukoliko nadležni organ Advokatske komore utvrdi da djelatnost advokatskog društva, ugovori sklopljeni između advokatskog društva i zaposlenih advokata u društvu ili uslovi pod kojima advokati u društvu se bave advokaturom su u suprotnosti sa zakonom, Statutom i Kodeksom Advokatske komore, rješenjem će zabraniti rad advokatskog društva i brisati ga iz imenika advokatskih društava.
Advokatska komora će donijeti rješenje o brisanju iz imenika advokatskih društava i izvršiti brisanje iz imenika advokatskih društava ako utvrdi:
1. da advokatsko društvo ne izvršava djelatnost u kontinuitetu duže od tri mjeseca;
2. da advokatsko društvo obavlja druge poslove izvan svoje djelatnosti;
3. da su advokatima zaposlenim u društvu izrečene disciplinske mjere usljed čega postupanje i poslovanje advokatskog društva ozbiljno šteti ugledu advokature.
U postupku za brisanje advokatskog društva iz imenika advokatskih društava shodno se primjenjuju odredbe ovog zakona i opštih akata Advokatske komore kojima je uređeno izricanje disciplinske mjere zabrana bavljenja advokaturom, čije izricanje ima za posljedicu i brisanje iz imenika advokata.
Rješenje o zabrani obavljanja djelatnosti advokatskom društvu je konačan upravni akt protiv kojeg se može pokrenuti upravni spor.
Advokatska komora može rješenjem odlučiti da se do pravosnažnosti rješenja iz st. 1. i 2. ovog člana obustavi rad društva, a žalba protiv takvog rješenja ne odlaže njegovo izvršenje.
O donošenju rješenja iz st. 1. i 2. ovog člana Advokatska komora Republike Srpske dužna je bez odlaganja obavijestiti nadležni registarski sud radi sprovođenja odgovarajućeg postupka brisanja iz registra pravnih lica.
Advokatsko društvo prestaje sa radom sa danom brisanja iz imenika advokatskih društava ukoliko ovim ili drugim zakonom nije drugačije određeno.
Advokatska komora će preduzeti sve neophodne mjere radi zaštite interesa stranaka koje je zastupalo advokatsko društvo koje je brisano iz imenika advokatskih društava.
Član 63
Advokati koji su bili zaposleni u advokatskom društvu koje je brisano iz imenika advokatskih društava mogu podnijeti zahtjev Advokatskoj komori da im dozvoli da nastave samostalno bavljenje advokaturom.
Advokatska komora Republike Srpske će rješenjem usvojiti zahtjev iz stava 1. ovog člana ukoliko podnosiocu zahtjeva dostavi dokaze da ispunjava uslov iz člana 6. stav 1. tačka 12) ovog zakona i ako podnosiocu zahtjeva prethodno nije izrečena disciplinska mjera zabrana bavljenja advokaturom i brisanje iz imenika advokata.
Član 64
Za pruženu pravnu pomoć strankama advokata u advokatskom društvu odgovaraju advokatsko društvo i advokati po opštim pravilima o odgovornosti.
Član 65
Advokatsko društvo je dužno da prijavi promjenu sjedišta društva na teritoriji Republike Srpske, najkasnije 15 dana prije dana promjene sjedišta.
Član 66
Advokati, zajednička advokatska kancelarija, advokatsko ortačko društvo i advokatsko društvo mogu zaključivati ugovore o radu sa licima koja će obavljati administrativne, tehničke, finansijske i druge poslove, a advokatsko ortačko društvo može zaključiti ugovor o radu i sa advokatima.
U odnosu na prava i obaveze zaposlenih kod advokata, u zajedničkoj advokatskoj kancelariji, advokatskom ortačkom društvu i advokatskom društvu primjenjuju se odredbe zakona i podzakonskih akata kojim se regulišu radni odnosi.
GLAVA VI
Stručni saradnik za pravne poslove
Član 67
Stručni saradnik za pravne poslove (u daljem tekstu: stručni saradnik) može početi da izvršava poslove u okviru ovlašćenja dobijenih od poslodavca: advokata, zajedničke advokatske kancelarije ili advokatskog ortačkog društva, ako je sa njim zaključio ugovor o radu i ako je upisan u imenik stručnih saradnika.
Član 68
Pravo na upis u imenik stručnih saradnika ima lice koje ispunjava uslove iz člana 6. stav 1. t. 1), 2), 3), 6), 7), 8), 9), 10) i 11) i da posjeduje dokaz da je zasnovao radni odnos sa poslodavcem iz člana 67. ovog zakona.
Mišljenje o ispunjenosti uslova da će lice koje je podnijelo zahtjev za upis u imenik stručnih saradnika dostojno obavljati poslove advokature daje nadležni organ Advokatske komore.
Član 69
Odluku o upisu u imenik stručnih saradnika donosi Izvršni odbor Advokatske komore.
O zahtjevu kandidata za upis u imenik stručnih saradnika Izvršni odbor Advokatske komore će donijeti odluku u roku od 60 dana od dana podnošenja zahtjeva.
Protiv odluke iz stava 1. ovog člana žalba nije dozvoljena, ali se može pokrenuti upravni spor.
Član 70
Status stručnog saradnika stiče se upisom u imenik stručnih saradnika.
Stručnom saradniku izdaje se legitimacija stručnog saradnika (ID kartica) na osnovu podataka sadržanih u imeniku stručnih saradnika.
Član 71
Ako se poslije upisa u imenik stručnih saradnika sazna da nisu postojali svi uslovi za upis, postupiće se u skladu sa članom 12. ovog zakona.
Stručni saradnik dužan je da radi po uputstvima i u okviru ovlašćenja dobijenih od poslodavca, osim ako su suprotna ustavu, zakonima i opštim aktima Advokatske komore.
Ako posebnim zakonom nije drugačije propisano, stručni saradnik može izvršavati sve radnje u postupcima pred sudom prvog stepena i organima uprave koji odlučuju u prvom stepenu na osnovu izričite saglasnosti stranke koju zastupa njegov poslodavac.
Pred državnim, odnosno republičkim organom, sudom prvog stepena i organima uprave, stručni saradnik može da zamjenjuje samo svog poslodavca, kada je poslodavac punomoćnik stranke, ili kada poslodavac zamjenjuje drugog advokata kao punomoćnika, ako posebnim zakonom nije drugačije propisano.
Kada poslodavac zamjenjuje drugog punomoćnika stranke koji je advokat ili zajednička advokatska kancelarija ili advokatsko ortačko društvo, posredstvom svog stručnog saradnika, a na osnovu izričite saglasnosti zamjenjivanog punomoćnika stranke, stručni saradnik je dužan da, pod uslovima iz stava 1. ovog člana, postupa po nalozima zamjenjivanog punomoćnika.
Stručni saradnik ne može samostalno da se bavi poslovima advokature.
Član 72
Za štetu koju advokatski stručni saradnik učini stranci u obavljanju njegovih poslova odgovara poslodavac.
Poslodavac koji je nadoknadio štetu iz stava 1. ovog člana ima pravo da zahtijeva regres od stručnog saradnika za pravne poslove ako je šteta posljedica namjere ili grube nepažnje.
Član 73
Po prestanku radnog odnosa stručnog saradnika, nadležni organ Advokatske komore donosi rješenje o njegovom brisanju iz imenika stručnih saradnika Advokatske komore.
GLAVA VII
Advokatski pripravnici
Član 74
Pravo upisa u imenik advokatskih pripravnika ima lice koje ispunjava uslove iz člana 6. stav 1. t. 1), 2), 6), 7), 8), 9) i 10) ovog zakona i da ima zaključen ugovor o radu sa advokatom, zajedničkom advokatskom kancelarijom ili advokatskim ortačkim društvom.
Član 75
Uz zahtjev za upis, kandidat za advokatskog pripravnika dužan je da dostavi dokaze i podatke o ispunjavanju uslova iz člana 6. ovog zakona, kao i dokaz da je zasnovao radni odnos sa poslodavcem iz člana 74. ovog zakona.
Advokatska komora će u roku od 60 dana od dana prijema zahtjeva za upis u imenik advokatskih pripravnika donijeti odluku o upisu kandidata za advokatskog pripravnika koji uz zahtjev za upis dostavi dokaze da ispunjava uslove iz člana 74. ovog zakona.
Nadležni organ Advokatske komore će odbiti zahtjev za upis u imenik advokatskih pripravnika, ako kandidat ne ispunjava uslove propisane ovim zakonom.
Član 76
Upisom kandidata za advokatskog pripravnika u Imenik advokatskih pripravnika kandidat stiče status, prava i obaveze advokatskog pripravnika.
Na osnovu podataka sadržanih u imeniku advokatskih pripravnika, Advokatska komora izdaje advokatskom pripravniku legitimaciju čija forma i sadržaj se utvrđuju opštim aktom Advokatske komore.
Član 77
Ako se poslije upisa u imenik advokatskih pripravnika sazna da nisu postojali svi uslovi za upis, postupiće se u skladu sa članom 12. ovog zakona.
U slučaju poništenja upisa u imenik advokatskih pripravnika, vrijeme koje je upisani advokatski pripravnik proveo na radu ne priznaje se u staž za polaganje pravosudnog ispita.
Član 78
Advokatski pripravnik ima pravo na odgovarajuće uslove rada i na obuku u skladu sa svrhom pripravničkog staža i planom i programom pripravničke obuke, koji donosi Advokatska komora.
Za vrijeme pripravničkog staža advokatski pripravnik ima pravo na platu i ostala prava iz radnog odnosa, u skladu sa zakonom i ugovorom o radu.
Član 79
Advokatski pripravnik je dužan da radi po uputstvima i u okviru ovlašćenja dobijenih od poslodavca kod kojeg obavlja pripravnički staž.
Ako posebnim zakonom nije drugačije propisano, advokatski pripravnik pred državnim, odnosno republičkim organom, sudom prvog stepena ili organom uprave koji odlučuje u prvom stepenu može da zamjenjuje samo poslodavca kod kojeg obavlja pripravnički staž, kao i u slučaju kada taj poslodavac zamjenjuje drugog advokata ili zajedničku advokatsku kancelariju ili advokatsko ortačko društvo.
Advokatski pripravnik ne može samostalno da se bavi pružanjem pravne pomoći iz člana 3. ovog zakona.
Član 80
Za štetu koju advokatski pripravnik prouzrokuje stranci za vrijeme obavljanja pripravničkog staža odgovara njegov poslodavac.
Poslodavac koji je nadoknadio štetu iz stava 1. ovog člana ima pravo da zahtijeva regres od advokatskog pripravnika ako je šteta posljedica namjere ili grube nepažnje.
Član 81
Advokatskom pripravniku prestaje status pripravnika kada položi pravosudni ispit.
Advokatskom pripravniku prestaje status pripravnika ako ne položi pravosudni ispit ni poslije dvije godine od sticanja prava na polaganje.
Poslije sticanja uslova iz stava 1. ovog člana ili isteka roka iz stava 2. ovog člana Advokatska komora donosi rješenje o brisanju advokatskog pripravnika iz imenika advokatskih pripravnika.
Član 82
Advokati, zajednička advokatska kancelarija, advokatsko ortačko društvo i advokatsko društvo mogu angažovati pripravnika u svojstvu volontera pripravnika.
Na advokatske pripravnike volontere primjenjuju se odredbe ovog zakona koje se odnose na advokatske pripravnike, kao i posebni propisi o volonterskom radu.
GLAVA VIII
Advokatska komora
Član 83
Advokatska komora je samostalna i nezavisna profesionalna organizacija advokata, osnovana u skladu sa zakonom i Statutom Advokatske komore, koja je nadležna za vršenje javnih ovlašćenja i obavljanje poslova od opšteg interesa, u skladu sa ovim zakonom i Statutom Advokatske komore.
Advokatska komora ima svojstvo pravnog lica.
Član 84
Sjedište Advokatske komore je u Banjoj Luci.
Član 85
Advokatska komora ima sljedeća javna ovlašćenja:
1) odlučuje o zahtjevima za upis u imenik advokata, imenik zajedničkih advokatskih kancelarija, imenik advokatskih ortačkih društava, upisnik A i B imenika stranih advokata, imenik advokatskih stručnih saradnika za pravne poslove i imenik advokatskih pripravnika,
2) odlučuje o zahtjevima za brisanje i poništenje upisa u imenike navedene u tački 1) ovog stava,
3) odlučuje o zahtjevima za promjenu sjedišta advokata, zajedničkih advokatskih kancelarija i advokatskih ortačkih društava,
4) odlučuje o zahtjevima za privremeni prestanak prava na bavljenje advokaturom,
5) odlučuje o zahtjevima za nastavak bavljenja advokaturom poslije privremenog prestanka prava na bavljenje advokaturom,
6) odlučuje o privremenoj zabrani bavljenja advokaturom,
7) određuje privremenog zamjenika advokatu koji se samostalno bavi advokaturom, a kojem je izrečena mjera privremene zabrane bavljenja advokaturom,
8) odlučuje o pokretanju i vođenju disciplinskog postupka protiv advokata ili advokatskog stručnog saradnika ili advokatskog pripravnika, o njihovoj disciplinskoj odgovornosti i o izricanju disciplinskih mjera i kazni,
9) uređuje sadržinu i način vođenja imenika iz tačke 1) ovog stava,
10) vodi imenike iz tačke 1) ovog stava,
11) izdaje i produžava važenje advokatskih legitimacija i legitimacija advokatskih stručnih saradnika i legitimacija advokatskih pripravnika,
12) donosi program i uređenje, organizaciju i način polaganja advokatskog ispita,
13) donosi Kodeks profesionalne etike advokata Advokatske komore,
14) donosi Tarifu o naknadama i nagradama advokata na način i u postupku uređenim ovim zakonom i opštim aktima Advokatske komore,
15) određuje visinu troškova upisa i promjene upisa u imenik Advokatske komore i
16) određuje i druge finansijske i druge obaveze prema Advokatskoj komori.
Advokatska komora odgovorna je za zakonito i pravilno vršenje javnih ovlašćenja.
Imenici iz stava 1. tačka 1) ovog člana su javne knjige.
Izvodi iz imenika i potvrde izdate na osnovu podataka sadržanih u imenicima iz stava 1. tačka 1) su javne isprave.
Član 86
Advokatska komora:
1) donosi statut i druga opšta akta Advokatske komore,
2) zastupa interese advokata pred državnim i drugim organima i organizacijama,
3) ostvaruje međunarodnu saradnju u oblasti advokature,
4) predstavlja advokate pred domaćim i inostranim profesionalnim udruženjima i organizacijama, pravnim i fizičkim licima,
5) organizuje i sprovodi stalnu obuku advokata, advokatskih stručnih saradnika, advokatskih pripravnika i zaposlenih kod advokata, u zajedničkoj advokatskoj kancelariji i advokatskom ortačkom društvu,
6) utvrđuje uslove i uspostavlja principe za specijalizaciju advokata za pojedine oblasti prava, s tim da sticanje uslova ne smije biti ograničeno isključivo na obuku koju organizuje i sprovodi Advokatska komora,
7) izdaje stalne i povremene publikacije radi obavještavanja advokata i javnosti o pitanjima od interesa za advokaturu i stručnog usavršavanja advokata, advokatskih stručnih saradnika i advokatskih pripravnika,
8) organizuje pružanje besplatne pravne pomoći, u skladu sa zakonom,
9) daje mišljenja na prijedloge zakona i drugih propisa koji su od interesa za položaj advokature i
10) obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom i drugim propisima.
Član 87
Organi Advokatske komore su:
1) Skupština Advokatske komore,
2) Izvršni odbor Advokatske komore,
3) predsjednik Advokatske komore,
4) zbor advokata,
5) disciplinski sudovi,
6) disciplinsko tužilaštvo i
7) Komisija za kontrolu finansijskog i materijalnog poslovanja Advokatske komore.
Organizacija, nadležnost, sastav, način izbora, prava i dužnosti organa Advokatske komore uređuju se Statutom i drugim opštim aktima Advokatske komore.
Jedno lice ne može obavljati više od jedne funkcije u organima Advokatske komore, osim ako ovim zakonom ili Statutom Advokatske komore nije drugačije određeno.
Postupak izbora, trajanje mandata, opoziv, djelokrug rada i sastav organa iz stava 1. ovog člana uređuje se Statutom Advokatske komore.
Član 88
Skupštinu Advokatske komore čine delegati koji se biraju na način i u postupku koji je propisan Statutom Advokatske komore.
Skupština Advokatske komore donosi statut i druge opšte akte Advokatske komore propisane zakonom i Statutom Advokatske komore.
Skupština Advokatske komore saziva se najmanje jednom godišnje.
Član 89
Predsjednika Advokatske komore imenuje Skupština Advokatske komore na način i po postupku uređenim Statutom Advokatske komore.
Predsjednik Advokatske komore predstavlja i zastupa Advokatsku komoru.
Član 90
Izvršni odbor Advokatske komore je izvršni organ Advokatske komore, čija se nadležnost i sastav uređuje Statutom Advokatske komore.
Član 91
Zbor advokata je neposredni oblik odlučivanja i ostvarivanja prava i dužnosti advokata.
Organizacija zbora advokata, način ostvarivanja prava i izvršavanja obaveza uređuju se Statutom Advokatske komore.
Član 92
Disciplinski organi Advokatske komore su: disciplinsko tužilaštvo i disciplinski sudovi.
Organizacija i način rada disciplinskog tužilaštva i disciplinskog suda uređuju se opštim aktima Advokatske komore.
GLAVA IX
Opšti akti advokatske komore
Član 93
Opšti akti Advokatske komore su:
1) Statut Advokatske komore,
2) Kodeks profesionalne etike advokata Advokatske komore,
3) Advokatska tarifa,
4) Pravilnik o disciplinskoj odgovornosti advokata, stručnih saradnika i advokatskih pripravnika i
5) drugi opšti akti utvrđeni Statutom Advokatske komore.
Član 94
Statut i drugi opšti akti Advokatske komore moraju biti u saglasnosti sa ovim zakonom.
Tarifa o nagradama i naknadi troškova za rad advokata u Republici Srpskoj objaviće se u "Službenom glasniku Republike Srpske" nakon što na nju da saglasnost ministar pravde Republike Srpske.
Član 95
Statut Advokatske komore, Kodeks profesionalne etike advokata Advokatske komore, Tarifa o nagradama i naknadama za rad advokata u Republici Srpskoj i Pravilnik o disciplinskoj odgovornosti advokata, stručnih saradnika za pravne poslove i advokatskih pripravnika objavljuju se u "Službenom glasniku Republike Srpske".
GLAVA X
Finansiranje advokatske komore
Član 96
Advokatska komora se finansira iz vlastitih sredstava.
Izvori finansiranja Advokatske komore su: prihodi od upisa, članarine i druga sredstava koja se ostvaruju u skladu sa zakonom.
Visinu članarine, troškova upisa i druge finansijske obaveze utvrđuje organ Advokatske komore određen Statutom Advokatske komore.
Odluke i knjigovodstveni izvodi A dvokatske komore o visini duga po osnovu članarine, visini troškova upisa i drugih redovnih materijalnih obaveza advokata prema Advokatskoj komori imaju svojstvo vjerodostojne isprave u izvršnom postupku.
Član 97
Advokatska komora može, u skladu sa zakonom, da organizuje besplatno pružanje pravne pomoći građanima na određenom području ili cijeloj teritoriji Republike Srpske, samostalno ili na osnovu ugovora koji zaključi sa jedinicom lokalne samouprave, odnosno Vladom Republike Srpske.
Član 98
Advokatska komora je obavezna da sudovima i drugim organima dostavi listu advokata koji mogu da pruže pravnu pomoć strankama u sudskom ili upravnom postupku.
Mjerila za utvrđivanje liste advokata iz stava 1. ovog člana uređuju se aktom Advokatske komore.
GLAVA XI
Disciplinska odgovornost
Član 99
Advokati su odgovorni za stručno i savjesno bavljenje advokaturom i čuvanje ugleda advokature.
Advokati odgovaraju za lakše i teže povrede dužnosti i ugleda advokature, koje se utvrđuju Statutom, Kodeksom i Pravilnikom o disciplinskoj odgovornosti advokata, stručnih saradnika za pravne poslove i advokatskih pripravnika Advokatske komore.
Pod težom povredom dužnosti advokata i ugleda advokature smatra se narušavanje dužnosti i ugleda advokature, a naročito:
1) očigledno nesavjestan rad u advokaturi,
2) pružanje pravne pomoći u slučajevima u kojima je advokat dužan da odbije pružanje pravne pomoći,
3) bavljenje poslovima koji su nespojivi sa ugledom i nezavisnošću advokature,
4) povreda dužnosti čuvanja advokatske tajne,
5) traženje naknade veće od naknade propisane Tarifom i
6) odbijanje izdavanja stranci obračuna nagrade za izvršene radnje i naknade troškova nastalih u vezi sa izvršenom radnjom.
Lakša povreda dužnosti i ugleda advokature je narušavanje dužnosti i ugleda advokature manjeg značaja.
Statutom i drugim opštim aktima Advokatske komore mogu biti određene i druge povrede dužnosti i ugleda advokature.
Član 100
Disciplinski postupak pokreću i vode disciplinski organi Advokatske komore.
Disciplinski organi Advokatske komore su disciplinsko tužilaštvo i disciplinski sudovi Advokatske komore.
Disciplinski postupak može se pokrenuti na osnovu prijave koju podnosi zainteresovano lice ili državni organ, na osnovu prijedloga organa Advokatske komore ili po službenoj dužnosti.
Disciplinska prijava ili prijedlog podnosi se glavnom disciplinskom tužiocu Advokatske komore.
Organizacija, sastav, nadležnost, način odlučivanja disciplinskih organa i disciplinski postupak bliže se uređuju Statutom i Pravilnikom o disciplinskoj odgovornosti advokata, stručnih saradnika za pravne poslove i advokatskih pripravnika Advokatske komore.
Član 101
Za povredu dužnosti advokata i narušavanje ugleda advokature advokatu se mogu izreći sljedeće disciplinske mjere:
1) opomena,
2) javna opomena,
3) novčana kazna i
4) zabrana obavljanja djelatnosti i brisanje iz imenika advokata.
Za lakše povrede dužnosti advokata i ugleda advokature može se izreći disciplinska mjera - opomena i javna opomena.
Za teže povrede dužnosti advokata i ugleda advokature može se izreći disciplinska mjera - novčana kazna i zabrana obavljanja djelatnosti i brisanje iz imenika advokata.
Novčana kazna, kao disciplinska mjera, izriče se u određenom iznosu.
Advokatu se za lakšu disciplinsku povredu može izreći novčana kazna od 100 KM do 2.000 KM, a za težu disciplinsku povredu novčana kazna od 500 KM do 10.000 KM.
Disciplinska mjera - zabrana obavljanja djelatnosti i brisanje iz imenika advokata može se izreći u trajanju od šest meseci do pet godina.
Na osnovu konačne odluke kojom je izrečena disciplinska mjera - zabrana obavljanja djelatnosti i brisanje iz imenika advokata izvršiće se brisanje odgovornog iz odgovarajućeg imenika Advokatske komore i o tome obavijestiti organi pravosuđa i uprave u Republici Srpskoj, kao i Advokatska komora Federacije Bosne i Hercegovine.
Advokat kome je izrečena disciplinska mjera zabrana obavljanja djelatnosti i brisanje iz imenika advokata na određeni period može podnijeti zahtjev za ponovni upis u imenik advokata po proteku vremena trajanja mjere.
Statutom Advokatske komore i Pravilnikom o disciplinskoj odgovornosti advokata, stručnih saradnika za pravne poslove i advokatskih pripravnika Advokatske komore utvrđuju se lakše i teže povrede dužnosti i ugleda advokature za koje se mogu izreći disciplinske mjere, kao i uslovi pod kojima se izrečena novčana kazna može usloviti ili zamijeniti disciplinskom mjerom - zabrana obavljanja djelatnosti i brisanje iz imenika advokata.
Pravnosnažne izrečene disciplinske mjere unose se u evidenciju disciplinskih mjera, a primjerak odluke odlaže u dosije onog advokata koji je proglašen odgovornim u disciplinskom postupku.
Član 102
Zastarjelost pokretanja i vođenja disciplinskog postupka nastupa po proteku dvije godine od izvršenja lakše povrede i po proteku četiri godine od izvršenja teže povrede.
Zastarjelost se prekida svakom radnjom koja se preduzima radi pokretanja i vođenja disciplinskog postupka.
Zastarjelost se prekida i kada advokat u vrijeme dok teče rok zastarjelosti učini isto tako tešku ili težu povredu dužnosti i ugleda advokature.
Sa svakim prekidom zastarijevanje počinje da teče iznova.
Zastarjelost vođenja disciplinskog postupka nastupa u svakom slučaju kada protekne dva puta onoliko vremena koliko se po zakonu traži za zastarjelost pokretanja i vođenja disciplinskog postupka.
Zastarjelost pokretanja i vođenja disciplinskog postupka za povredu koja ima obilježje krivičnog djela nastupa kada istekne vrijeme određeno za zastarjelost krivičnog gonjenja.
Član 103
Zastarjelost izvršenja disciplinske mjere nastupa po proteku dvije godine od dana pravosnažnosti odluke kojom je mjera izrečena.
Zastarjelost se prekida svakom radnjom koja se preduzima radi izvršenja disciplinske mere.
Poslije svakog prekida zastarjelosti rok počinje ponovo da teče, a zastarjelost u svakom slučaju nastupa kada proteknu četiri godine od dana pravosnažnosti odluke kojom je mjera izrečena.
Član 104
Izrečena disciplinska mjera za lakše povrede briše se iz evidencije po proteku dvije godine, ukoliko advokat u tom roku ne učini novu povredu dužnosti i ugleda advokata.
Ako je odlukom disciplinskog suda uslovljeno izvršenje izrečene novčane kazne, ta kazna se briše iz evidencije protekom dvostrukog roka koji je određen kao vrijeme provjeravanja i pod uslovom da u periodu provjeravanja advokat ne učini novu povredu dužnosti advokata i ugleda advokature.
Rokovi određeni za brisanje izrečenih mjera počinju da teku od konačnosti odluke o izrečenoj mjeri.
Rješenje o brisanju izrečene disciplinske mjere iz evidencije Advokatske komore donosi, po službenoj dužnosti, Izvršni odbor Advokatske komore.
Član 105
Konačna odluka disciplinskog suda ima svojstvo izvršne isprave u izvršnom postupku u pogledu izrečene novčane kazne i troškova disciplinskog postupka.
Sredstva ostvarena naplatom novčanih kazni su prihod Advokatske komore.
Član 106
Odredbe o disciplinskoj odgovornosti advokata primjenjuju se i na stručne saradnike za pravne poslove i advokatske pripravnike za povrede savjesnog i stručnog izvršavanja povjerenih zadataka i čuvanja ugleda advokature.
Stručnom saradniku za pravne poslove i advokatskom pripravniku može se za lakšu disciplinsku povredu izreći novčana kazna od 50 KM do 1.000 KM i za težu disciplinsku povredu novčana kazna od 250 KM do 5.000 KM.
GLAVA XII
Prestanak bavljenja advokaturom
Član 107
Advokatu prestaje pravo na bavljenje advokaturom:
1) na lični zahtjev, od dana koji je odredio u zahtjevu, a u slučaju da u zahtjevu za brisanje iz imenika advokata nije određen dan prestanka prava bavljenja advokaturom ili je određen dan koji prethodi danu podnošenja zahtjeva, prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana donošenja odluke o brisanju iz imenika advokata,
2) u slučaju smrti ili proglašenja za umrlog prestaje pravo na bavljenje advokaturom danom smrti, odnosno danom proglašenja umrlim,
3) u slučaju potpunog ili djelimičnog gubitka poslovne sposobnosti prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana pravosnažnosti odluke nadležnog organa,
4) u slučaju djelimičnog ili potpunog gubitka radne sposobnosti, prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana utvrđivanja gubitka radne sposobnosti od nadležne zdravstvene ustanove, odnosno organa,
5) u slučaju izricanja disciplinske mjere zabrane obavljanja djelatnosti i brisanja iz imenika advokata prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana konačnosti odluke nadležnog organa,
6) u slučaju izricanja mjere bezbjednosti zabrane bavljenja advokaturom u krivičnom postupku prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana pravosnažnosti presude nadležnog suda,
7) u slučaju osude za krivično djelo koje ga čini nedostojnim za bavljenje advokaturom prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana pravosnažnosti presude nadležnog suda,
8) u slučaju osude za krivično djelo na bezuslovnu kaznu zatvora u trajanju dužem od šest meseci prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana stupanja na izdržavanje kazne, o čemu je sud nadležan za izvršavanje krivičnih sankcija dužan da obavijesti Advokatsku komoru,
9) u slučaju da se ne bavi advokaturom neprekidno duže od šest meseci, prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana donošenja konačne odluke o brisanju iz imenika,
10) u slučaju zasnivanja radnog odnosa van advokature, upisa u registar preduzetnika, sticanja statusa zastupnika, imenovanja za direktora ili predsjednika upravnog odbora u pravnom licu, izbora ili imenovanja za člana ili predsjednika upravnog, odnosno izvršnog odbora banke, imenovanja za zastupnika državnog kapitala ili za prokuristu ili stečajnog upravnika, prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana zasnivanja radnog odnosa, upisa u registar, imenovanja ili izbora,
11) u slučaju da ne zaključi ugovor o osiguranju od profesionalne odgovornosti, prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana donošenja konačne odluke o brisanju iz imenika i
12) u slučaju da stranom advokatu upisanom u upisnik A i upisnik B prestane svojstvo advokata ili mu bude zabranjen rad u matičnoj državi, prestaje pravo na bavljenje advokaturom od dana donošenja odluke nadležnog organa matične države.
Smatraće se da se advokat ne bavi advokaturom neprekidno duže od šest mjeseci ako se advokatu u tom roku nisu mogla uručiti pismena (lično dostavljanje) na adresu sjedišta advokatske kancelarije ili na drugi uređeni način ili ako u tom roku ne izvršava materijalne obaveze prema Advokatskoj komori.
Advokatska komora je dužna da u roku od 15 dana od dana nastupanja nekog od razloga za prestanak prava na bavljenje advokaturom iz stava 1. ovog člana sprovede postupak utvrđivanja razloga i brisanja iz imenika advokata i imenuje preuzimatelja predmeta advokatske kancelarije.
Ako je advokat prestao da se bavi advokaturom na lični zahtjev, ima pravo da sam predloži preuzimatelja njegove advokatske kancelarije.
Član 108
Odredbe o prestanku prava na bavljenje advokaturom primjenjuju se i na advokatske stručne saradnike za pravne poslove i advokatske pripravnike.
GLAVA XIII
Zaštita prava
Član 109
Advokatska komora, kada rješava o pravima, obavezama ili pravnim interesima, primjenjuje odredbe zakona koji uređuje opšti upravni postupak.
Protiv svih prvostepenih odluka organa Advokatske komore dozvoljena je žalba u roku od 15 dana, računajući od dana dostavljanja takve odluke.
Izjavljena žalba odgađa izvršenje prvostepene odluke, osim ako ovim zakonom nije drugačije propisano.
Podnosilac zahtjeva može podnijeti žalbu i u slučaju da o njegovom zahtjevu nije donesena odluka u roku koji je utvrđen zakonom.
Član 110
Protiv drugostepene, odnosno konačne odluke Advokatske komore može se pokrenuti upravni spor.
Pravo iz stava 1. ovog člana postoji i ako drugostepeni organ Advokatske komore nije donio odluku o žalbi u zakonom propisanom roku.
GLAVA XIV
Advokatski ispit i stručno usavršavanje
Član 111
Advokatski ispit sastoji se od provjere poznavanja domaćih i međunarodnih propisa i pravnih akata koji se odnose na advokaturu.
Pravo na polaganje advokatskog ispita ima kandidat za upis u imenik advokata i ako ispunjava uslove iz člana 6. stav 1. ovog zakona.
Advokatski ispit polaže se pred komisijom za advokatski ispit.
Član 112
Program advokatskog ispita, izdavanje uvjerenja o položenom ispitu, način formiranja komisije za polaganje advokatskog ispita, izbor članova, način rada i odlučivanja komisije propisuju se Statutom i drugim aktima Advokatske komore.
Član 113
Advokat je dužan da se stalno stručno usavršava i stiče nova znanja i vještine potrebne za stručno, nezavisno, samostalno, djelotvorno i etično obavljanje advokatske službe, u skladu sa programom stručnog usavršavanja koji donosi Advokatska komora.
Advokat koji ima stručnog saradnika za pravne poslove i advokatskog pripravnika dužan je da im obezbijedi odgovarajuće uslove za rad i obuku u skladu sa svrhom osposobljavanja i stručnog usavršavanja, odnosno prakse i da u potpunosti sprovodi plan i program njihove obuke.
GLAVA XV
Prelazne i završne odredbe
Član 114
Advokatska komora će usaglasiti Statut i druge opšte akte u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Do donošenja Statuta i opštih akata iz stava 1. ovog člana primjenjivaće se važeći Statut i druga opšta akta koja nisu u suprotnosti sa ovim zakonom.
Član 115
Skupština Advokatske komore i drugi organi nastavljaju da rade do isteka mandata.
Izbor Skupštine i drugih organa predviđenih ovim zakonom izvršiće se u skladu sa odredbama ovog zakona i opštim aktima Advokatske komore.
Postupak izbora skupštine i drugih organa predviđenih ovim zakonom pokrenuće se najmanje tri mjeseca prije isteka mandata Skupštine i drugih organa.
Član 116
Vlada Republike Srpske će donijeti podzakonski akt o visini nagrade i naknade advokatima angažovanim po službenoj dužnosti iz člana 27. ovog zakona u roku od 60 dana, računajući od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 117
Zahtjevi za upis u imenik advokata i druge imenike Advokatske komore koji su podneseni prije stupanja na snagu ovog zakona, a nisu riješeni do njegovog stupanja na snagu, riješiće se na osnovu ovog zakona i opštih akata koji su doneseni na osnovu ovog zakona, ukoliko je to jednako ili povoljnije za podnosioca zahtjeva.
Član 117
Zahtjevi za upis u imenik advokata i druge imenike Advokatske komore koji su podneseni prije stupanja na snagu ovog zakona, a nisu riješeni do njegovog stupanja na snagu, riješiće se na osnovu ovog zakona i opštih akata koji su doneseni na osnovu ovog zakona, ukoliko je to jednako ili povoljnije za podnosioca zahtjeva.
Član 118
Disciplinski postupak koji je pokrenut prije stupanja na snagu ovog zakona, a nije pravosnažno okončan do njegovog stupanja na snagu, sprovešće se na osnovu ovog zakona i opštih akata koji su doneseni na osnovu ovog zakona, ukoliko je to jednako ili povoljnije za prijavljenog, odnosno disciplinski optuženog.
Član 119
Advokati, zajedničke advokatske kancelarije, advokatska ortačka društva, stručni saradnici i advokatski pripravnici upisani u odgovarajuće imenike Advokatske komore, nakon stupanja na snagu ovog zakona, nastavljaju da rade i dužni su da u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona usklade akte, registraciju i upise sa odredbama ovog zakona.
Član 120
Advokatska komora dužna je da u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona izvrši odgovarajuće upise u imenik advokata, u skladu sa odredbama ovog zakona i opštim aktima Advokatske komore.
Član 121
Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o advokaturi Republike Srpske ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 30/07, 59/08 i 20/14).
Član 122
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srpske".